Tristeza

Está emoción primaria pode entenderse coma unha perda da sensación de goce o de alegría. Pode producirse por unha contrariedade, algo que frustra os plans dunha persoa, unha separación física ou psicolóxica, ou a perda de algo ou alguén. Sentir esta emoción fai que a persoa teña o desexo illarse e entrar nun estado de pasividade.

Referencias:

Vivas, M., Gallego, D. y González, B. (2007). Educar las emociones. Mérida, Venezuela: Producciones Editoriales C. A.

Palou Vicens, S, (2004). Sentir y crecer. El crecimiento emocional en la infancia. Propuestas educativas. Barcelona: Graó.

Bosh, Mª. J. (2009). Danza de las emociones. Vives como sientes. Madrid: EDAF

Sentimiento

Es puramente mental, podería dicirse que é a maneira que temos de explicar as emocións. É o estado no que se encontra un suxeito ao verse sometido a calquera tipo de situación onde entren en xogo as capacidades afectivas.

Referencias:

Senior, A. (Octubre 2005). Bonding. Recuperado el 29 de abril de 2014, de http://www.bonding.es/jbonding/index.php?option=com_zoo&task=item&item_id=1346&Itemid=54

Castilla del Pino, Carlos (2002). Teoría de los sentimientos. Barcelona: Tusquets Editores.

Rámirez, P. (2013). Sentimientos que dañan el alma. El país semanal. Recuperado el 28 de abril de 2014 de: http://elpais.com/elpais/2013/05/24/eps/1369394100_563776.html

Emoción parasita

Enténdese por emoción parasita aquela que substitúeoutra cando a persoa ten prohibido manifestar a emoción natural. Normalmente está emoción foi reprimida durante a infancia, xa que o contorno do neno tiña un concepto negativo dela. A emocións parasitas máis comúns poden ser a vergoña, os celos, a nostalxia, a frustración.... Este tipo de manifestacións son impropias a situacións que as causan e soen ter unha intensidade e duración esaxerada. A persoa que sofre este tipo de emocións acaba sentindo un sentimentos de insatisfacción.

Referencias:

Oller Vallejo, J. (2005). Las emociones en el analisis transaccional, relacionadas con los estado del yo. Curso Eric Berne, 25 años después. Sus aportaciones a la comunicación. Barcelona

Senior, A. (2005). Bonding. Recuperado el 29 de abril de 2014, de http://www.bonding.es/jbonding/index.php?option=com_zoo&task=item&item_id=1346&Itemid=54

Ministerio de educación, cultura y deporte. (2003). Los lenguajes de la expresión. Madrid: Aula de verano

Educación emocional

Este tipo de educación é un proceso permanente no que se pretende o maior desenvolvemento das competencias emocionais, desta maneira  persoa poderá enfrontarse cunhas boas ferramentas as problemáticas emocionais que se lle presentarán o longo da vida. O obxectivo da educación emocional é que as persoas teñan unha boa harmonía con eles mesmas e cos demais.

Referencias:

BisquerraAlzina, R. (2003). Educación emocional y competencias básicas para la vida. Revista de Investigación Educativa, 21(1), 7-43.

Xunta de Galicia (2009). Medrando sans. De sentimento a sentimento…de emoción a emoción.Galicia: Xunta de Galicia

Bisquerra Azina, R. (2014). Rafael Bisquerra. Recuperado el 29 de abril del 2014 de http://www.rafaelbisquerra.com/es/educacion-emocional.html

Competencia emocional

É un conxunto de habilidades, coñecementos, capacidades e actitudes necesarios para poder regular e entender os fenómenos emocionais que poden acontecer a unha persoa. Este tipo de competencia comeza a desenrolarse a partir dos seis anos.

As competencias emocionais poden estruturarse en:

• Conciencia emocional: tomar conciencia dar propias emocións e das dos demais.
• Regulación emocional: ter a capacidade de saber regular e manexar de maneira coherente as emocións.
• Autonomía persoal: ten que ver con desenrolar todas a capacidades que teñan que ver coa autoxestión.
• ntelixencia interpesoal: Ten que ver coa capacidade que ten unha persoa para establecer boas relacións con outras persoas.
• Habilidades de vida e benestar: ter comportamentos apropiados antes os problemas persoais. 

Referencias:

BisquerraAlzina, R. (2003). Educación emocional y competencias básicas para la vida. Revista de Investigación Educativa, 21(1), 7-43.

Salovey, P., y Sluyter, D. J. (1997). Emotional Development and Emotional Intelligence. Educational Implications. Nueva York: BasicBooks

Bisquerra Azina, R. (2014) Rafael Bisquerra. Recuperado el 29 de abril del 2014 de http://www.rafaelbisquerra.com/es/competencias-emocionales.html

Intelixencia Emocional

Enténdese que unha persoa ten desenvolvida a súa intelixencia emocional cando ten un dominio sobre as súas propias emocións, de maneira que sabe identificalas e comprendelas tanto nun mesmo coma nos demais. Por iso, este tipo de intelixencia pódese dividir en intrapersoal, cando nos referimos a un mesmo, e interpersoal cando nos referimos á percepción das emocións dos demais. Certamente, as persoas que conseguen dominar a súa intelixencia emocional adoita ter un índice de produtividade maior, xa que se sente máis satisfeitas consigo mimas.

Referencias:

Vivas, M., Gallego, D. y González, B. (2007). Educar las emociones. Mérida, Venezuela: Producciones Editoriales C.A.

Goleman, D. (2001). Emotional Intelligence: Issuesin Paradigm Building. The emotionally intelligent work place. San Francisco: Jossey – Bass

Fernández – Berrocal, P. y Ramos, N. (2002). Corazón y razón. Corazones inteligentes. Barcelona: Kairós.

Bisquerra Alzina, R. (2003). Educación emocional y competencias básicas para la vida. Revista de Investigación Educativa, 21(1), 7-43.

Medo

Esta é unha emoción básica e un compoñente básico para a vida. Este funciona como unha sinal de alarma, que nos evita correr riscos innecesarios, se a “alarma” está ben regulada e se dispara no momento adecuado non hai problema. O problema viría cando a alarma se activa ante a posibilidade dun perigo ou o recordo dunha mala experiencia e non por algo que aconteza en realidade. O medo presentase dun xeito desproporcionado, con moita frecuencia e intensidade, pasa a considerarse fobia e as consecuencias serán malestar, preocupacións e síntomas desagradables que chegan a repercutir na vida cotiá da persoa que os sofre.

Referencias:

Sandín, B. (1997). Ansiedad, miedos y fobias en niños y adolescentes. Madrid: Dykinson

Méndez Carrillo, F. X. (1999). Miedos y temores en la infancia: Ayudar a los niños a superarlos. Madrid: Pirámide.

Méndez Carrillo, F. X. (2003). El niño miedoso. Madrid: Pirámide. 

Síndrome de Burnout

Coñecido tamén como síndrome de desgaste ocupacional ou profesional, sóese dar entre traballadores sociais ou que tratan día tras día cara o público e en contacto con persoas, como por exemplo os médicos/as e o mestres/as. A fase previa ao síndrome de Burnout implica ter un alto nivel de estres, o que leva a unha perda de interese polo seu posto de traballo; isto crea o resultado dunha serie de sentimentos, condutas e síntomas que afectan ao nivel requirido en tal posto de traballo.

Referencias: 

Manassero, M., Vázquez A., Ferres V., Fornés J. y Fernández M. C. (2003). Estrés y burnout en la enseñanza. Palma: Edicions VIB

Forbes Álvarez, R. (2011). El síndrome de burnout: síntomas, causas y medidas de atención en la empresa. Revista Éxito empresarial. No. 160

Arís, N. (2009). Síndrome de Burnout en los docentes. Electronic Journal of research in educational Psichology, 7 (2), 829 – 848 

Emoción

Provén do latín do termo movere, que significa “mover cara fora” e “sacar fora de nós mesmos”. Polo tanto, estas son reaccións cara un estímulo que recibimos do exterior ou do interior, unha enerxía que nos move e nos impulsa cara un fin, mostrándonos, así vivos e activos e en alerta a novos descubrimentos e novos fins, polo que tamén a podemos relacionar coa motivación. Existen tres niveis nos que se manifestan as emocións: neurofisiolóxico (respostas involuntarias), comportamental (expresiones faciales) e cognitivo (vivencias significativas). A función das emocións son as de motivar a conduta, adaptar o individuo ao entorno, informar dun perigo e unha función social para comunicarnos cos demais.

Referencias: 

Bisquerra R. (Coord) (2011). ¿Cómo educara las emociones? La inteligencia emocional en la infancia y la adolescencia. Esplugues de Llobregat: Faros

Bisquerra R. (2000). Educación emocional y bienestar. Barcelona: Praxis

Mora Teruel, F. (2013). ¿Qué es una emoción? Arbor, 189(759). Recuperado de: http://dx.doi.org/10.3989/arbor.2013.759n1003

Emocións primarias e emocións secundarias

As emocións están divididas en dous tipos en base á súa importancia, por ese motivo existen as primarias e as secundarias. As primeiras recollen as emocións que temos en común con mamíferos superiores e de adquirimos de forma evolutiva, é dicir, nacemos con elas. Pola contra as emocións secundarias son as consideradas mesturas de emocións primeiras, estas son aprendidas e mentais, creadas a partir das nosas vivencias. Es división de emocións non está consensuada, e cada autor considera unha emocións primarias e outras secundarias, neste caso creemos que o medo, a tristeza, a alegría, a rabia e o amor son as consideradas as primarias, mentres que celos, enfado, anticipación, envexa, vergoña ou sorpresa son algunhas das consideradas secundarias.

Referencias: 

Palou Vicens, S. (2004). Sentir y crecer. El sentimiento emocional en la infancia. Barcelona: Graó

Bisquerra R. (2000). Educación emocional y bienestar. Barcelona: Praxis

Bosh, Mª. J. (2009). Danza de las emociones. Vives como sientes. Madrid: EDAF

Rodriguez Suarez M. (2010). Soberanamente. Tuportal de psicología y neuropsicología. Recuperado el 28 de abril de 2014, de: http://soberanamente.com/las-emociones/